Στο 5% ως 35% των δρομέων, αλλά και σε άλλα αθλήματα, μπορεί να εμφανιστούν ενοχλήσεις στο κάτω και έσω τμήμα της κνήμης, ένα σύνδρομο που ονομάζεται MTSS (Medial Tibial Stress Syndrome) ή Shin Splint ή Περιοστίτιδα. Η επιφάνεια της μιας ή και των δύο κνημών πονάει στο τρέξιμο ή αμέσως μετά. Η περιοχή εμφανίζει ευαισθησία και ήπιο πρήξιμο. Σε όσους έχει συμβεί ξέρουν πως ο πόνος αυτός μπορεί να οδηγήσει σε ενοχλήσεις για μεγάλο χρονικό διάστημα. Πόσο; Από 3 -10 μήνες!
Πρόκειται για ένα από τα συνηθισμένα σύνδρομα υπέρχρησης. Συμβαίνει λόγω φλεγμονής της επιφάνειας του οστού της κνήμης (Περιοστίτιδα, Traction Periostitis). Προκαλείται λόγω των καταπονήσεων του οστού από την επαφή με το έδαφος αλλά και τη μυϊκή δράση πάνω σε αυτό. Ο οπίσθιος κνημιαίος και ο υποκνημίδιος εκφύονται από αυτή την περιοχή και η επαναλαμβανόμενη δράση τους ερεθίζει το οστό. Στα αρχικά στάδια ο πόνος προκαλείται μετά την προπόνηση και είναι αξιοσημείωτο πως μειώνεται κατά τη διάρκεια του τρεξίματος. Σε προχωρημένο στάδιο ο πόνος εμφανίζεται και κατά τη διάρκεια της προπόνησης ή είναι συνεχώς παρών, γεγονός που οδηγεί σε αδυναμία για άσκηση.
Λιγότερο συχνά οι ενοχλήσεις εντοπίζονται σε ένα διαφορετικό σημείο, στην έξω επιφάνεια της κνήμης και λίγο πιο ψηλά. Αυτό ονομάζεται ATSS (Anterolateral Tibial Stress Syndrome) και έχει ακριβώς τις ίδιες αιτίες. Εδώ έχει ερεθιστεί ένα άλλο σημείο της κνήμης από έναν άλλο μυ, τον πρόσθιο κνημιαίο.
Προδιαθεσικοί παράγοντες είναι:
- Σκληρές επιφάνειες τρεξίματος (π.χ άσφαλτος)
- Ακατάλληλα παπούτσια
- Βιαστική αύξηση συχνότητας, έντασης και όγκου προπόνησης
- Υπερπρηνισμός ποδιού (να πατάει προς τα έσω το πίσω τμήμα του ποδιού, πλατυποδία) και η έσω στροφή κνήμης ( να στρίβει προς τα μέσα το πόδι)
Συνήθως η διάγνωση τίθεται με το ιστορικό και την κλινική εξέταση από το γιατρό. Μερικές φορές όμως πρέπει να διευκρινιστεί αν πρόκειται για κάτι άλλο ( π.χ κάταγμα εκ κοπώσεως της κνήμης) οπότε ίσως χρειασθεί ακτινογραφία, μαγνητική ή σπανιότερα σπινθηρογράφημα.
Η αντιμετώπιση του περιλαμβάνει:
- Περιορισμός και τροποποίηση αθλητικών δραστηριοτήτων
- Παγοθεραπεία και αντιφλεγμονώδη φάρμακα
- Μυϊκή ενδυνάμωση και Διατάσεις των μυών της περιοχής (πρηνιστών και υπτιαστών του ποδιού. Για συγκεκριμένες οδηγίες συμβουλευθείτε το φυικοθεραπευτή ή τον γιατρό σας).
- Φυσικοθεραπεία (μάλαξη περιοχής, Ιοντοφόρεση με κορτικοειδή,Shock Wave therapy)
- Χειρουργική Θεραπεία: Πολύ σπάνια. Μόνο αν αποτύχουν άλλα μέσα. Αφορά διατομή της περιτονίας του εν τω βάθει διαμερίσματος και αφαίρεση του επώδυνου περιοστέου. Μερικές φορές δεν οδηγεί σε πλήρη ύφεση των συμπτωμάτων.
Παρόλη τη θεραπεία η υποτροπή είναι συχνή αν δεν ληφθούν προληπτικά μέτρα. Είναι λοιπόν πολύ σημαντική η πρόληψη του. Τι πρέπει κάποιος να προσέξει:
- Να δομήσει το πρόγραμμα προπόνησης ώστε ο όγκος (χιλιόμετρα ανά εβδομάδα) να μοιραστεί σε περισσότερες ημέρες ( π.χ σε τέσσερις ημέρες αντί για δύο)
- Να μην αυξάνει τον όγκο προπόνησης πάνω από 10% την εβδομάδα ( π.χ 10.000 μέτρα την μία εβδομάδα 11.000 μέτρα την επόμενη)
- Να μειώσει τον όγκο και την ένταση της προπόνησης μόλις νοιώσει τα πρώτα ενοχλήματα ( για αυτό οι έμπειροι δρομείς το παθαίνουν λιγότερο συχνά)
- Να ρυθμιστεί το σωματικό βάρος ώστε να μην έχουμε παραπάνω κιλά από τα επιτρεπτά όρια ( έστω και λίγα κιλά είναι επιβαρυντικός παράγοντας)
- Να αποφεύγει τις σκληρές επιφάνειες ( π.χ δρόμος) στις προπονήσεις ειδικά πριν αποκτηθεί ένα επίπεδο εμπειρίας στο τρέξιμο ( μέχρι να «συνηθίσουν» τα πόδια.
- Διατάσεις και παγοθεραπεία μετά την προπόνηση
- Και βέβαια να χρησιμοποιούνται ποιοτικά και κατάλληλα για το πόδι μας αθλητικά παπούτσια ή ορθωτικά (ειδικές σόλες) αν ο πρηνισμός ( η πλατυποδία) δεν μπορεί να υποστηριχθεί με τα παπούτσια.